Cukrzyca i jej powikłania
W grupie leczonych chirurgicznie i w komorze hiperbarycznej całkowite wygojenie owrzodzenia po pierwszym zabiegu stwierdzono u 43 chorych (93,4%). Wnioski: Chirurgiczne leczenie troficznego owrzodzenia wspomagane tlenoterapią hiperbaryczną może poprzedzać zabieg na układzie żylnym kończyn.Tlenoterapia hiperbaryczna jest skuteczną metodą wspomagającą leczenie owrzodzeń troficznych podudzi wolnym przeszczepem pośredniej grubości.Odległy wynik leczenia owrzodzeń troficznych podudzi zależy od uleczalności przewlekłej niewydolności żylnej i współpracy z pacjentem.
Tlen hiperbaryczny... "Ma on nie tylko właściwości biobójcze w ciężkich zakażeniach, ale także angiogenetyczne, co oznacza, że pod wpływem tlenu o wysokim stężeniu podawanym w warunkach hiperbarii mogą wytwarzać się naczynia krwionośne, które z różnych powodów zostały zniszczone, na przykład w skutek oparzenia, zmiażdżenia, ciężkiej infekcji. [...] Terapia pozwala usprawnić krążenie, a nawet wytworzyć krążenie. Dzięki temu możemy albo zapobiec amputacji, albo ograniczyć jej zakres" - mówi Prof. dr hab. med. Wojciech Piotr Gaszyñski anestezjolog, kierownik Katedry Anestezjologii i Intensywnej Terapii, prodziekan ds. Medycyny Ratunkowej Wydziału Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
"W komorze leczeni są zarówno pacjenci wymagający natychmiastowej pomocy (zator gazowy, choroba dekompresyjna, zatrucie dwutlenkiem węgla, uraz wielonarządowy), jak i przewlekle chorzy, np. na cukrzycę z trudno gojącymi się ranami, którym grozi amputacja kończyny, pacjenci z owrzodzeniami, otwartymi złamaniami, zakażeniami, ale także urazami wielu narządów oraz zespołem zmiażdżenia" – tłumaczy dr n. med. Jacek Siewiera, kierownik Oddziału Klinicznego Medycyny Hiperbarycznej WIM
Wprowadzenie terapii hiperbarycznej jako leczenia wspomagającego w przypadkach trudno gojących się ran doprowadziło do znacznej poprawy wyników leczenia. Dobry przykład stanowią efekty leczenia ran w przebiegu stopy cukrzycowej. Terapia HBO wspomaga w tym przypadku równolegle prowadzone leczenie chirurgiczne i antybiotykoterapię. Problemy z prawidłowym gojeniem się ran mogą być spowodowane np. współistniejącą cukrzycą, niewłaściwym przepływem krwi czy infekcjami. Leczenie ran opiera się na współdziałaniu lekarza ośrodka hiperbarycznego, chirurga, diabetologa, właściwej rehabilitacji.
Metody: Pięćdziesięciu ośmiu pacjentów z cukrzycą z owrzodzeniami w stopniu Wagnera 2 i wyższym uczestniczyło w tym badaniu po przedstawieniu w dwóch ośrodkach badawczych szpitali uniwersyteckich. Przydzieleni pacjenci otrzymywali konwencjonalne leczenie rany z dodatkową HBOT podawaną przy 2,4 ATA przez 90 minut. Pacjenci z grupy kontrolnej, którzy otrzymali tylko konwencjonalne leczenie ran, byli leczeni i obserwowani przez 30 dni. Postęp gojenia ran obserwowano i mierzono w 0, 10, 20 i 30 dniu badania. Zebrane dane zostały przeanalizowane przy użyciu oprogramowania SPSS (wersja 22) w celu zbadania związku HBOT z gojeniem się owrzodzeń stopy cukrzycowej.
Wyniki: Analiza powtarzanych pomiarów ANOVA z poprawką Greenhouse-Geissera wykazała, że średnie wielkości rany w punktach czasowych (dzień 0, 10, 20 i 30) wśród pacjentów w grupie HBOT były statystycznie istotnie różne [F(1,61)=30,86, p<0,001)] w porównaniu z konwencjonalną grupą terapeutyczną. Analiza wielokrotnej regresji logistycznej wykazała, że grupa HBOT ma prawie 44 razy większe szanse na osiągnięcie co najmniej 30% redukcji rozmiaru rany w okresie badania (95% CI: 7,18, 268,97, p<0,001).
Wnioski: Wyniki uzyskane w tym badaniu wskazują, że jako terapia wspomagająca konwencjonalne leczenie ran, HBOT wpływa na szybkość gojenia się owrzodzeń stopy cukrzycowej znacząco pod względem zmniejszenia rozmiaru rany w porównaniu z podawaniem samego konwencjonalnego leczenia ran.
Use of hyperbaric oxygen therapy (HBOT) in chronic diabetic wound - A randomised trial
N A R Nik Hisamuddin 1, W N Wan Mohd Zahiruddin 2, B Mohd Yazid 3, S Rahmah 4
Tlen hiperbaryczny nasila gojenie ran cukrzycowych poprzez promowanie proliferacji komórek fibroblastów i angiogenezy komórek śródbłonka
Xu Huang 1, Pengfei Liang 2, Bimei Jiang 3, Pihong Zhang 4, Wenchang Yu 4, Mengting Duan 4, Le Guo 4, Xu Cui 4, Mitao Huang 4, Xiaoyuan Huang 4
Wnioski: Tlen hiperbaryczny nasila angiogenezę i przyśpiesza gojenie ran cukrzycowych poprzez aktywację sygnalizacji HIF-1α, aby promować ekspresję VEGF/SDF-1 w HSF i ekspresję VEGFR/CXCR4 w HUVECS, ostatecznie promując proliferację HSF i angiogenezę HUVECS.
Wpływ HBOT na angiogenezę
Christopher J. Buckley 1, Jeffrey S. Cooper 1
Badania nad hiperbaryczną terapią tlenową (HBOT) nad angiogenezą wykazują zwiększone tempo tworzenia naczyń krwionośnych. Jako takie, HBOT jest silnym, choć niewykorzystanym narzędziem terapeutycznym, zdolnym do wspomagania konwencjonalnego leczenia problematycznych ran i przeszczepów. Mając nadzieję na zwiększenie wykorzystania i zrozumienia, w tym artykule dokonamy przeglądu mechanizmów angiogenezy i sposobu, w jaki HBOT je wzmacnia przed przedstawieniem wskazań, które wykorzystują zdolność HBOT do przyspieszania angiogenezy.
Wyniki badań prospektywnych na temat wykorzystania HBOT w leczeniu powikłań stopy cukrzycowej.
Na początku aby ocenić przydatność badań klinicznych należy poznać ich rodzaje i definicję. Dziś poznamy definicję badań prospektywnych a więc:
Badanie prospektywne (prospective study):
1. model badania, w którym oceniane punkty końcowe (efekty zdrowotne) pojawią się w obserwowanej próbie w przyszłości w stosunku do początku obserwacji
2. badanie, w którym grupa uczestników jest rekrutowana i obserwowana zgodnie z kryteriami opisanymi w protokole.
Badania prospektywne we współczesnej medycynie
Badania kohortowe, czyli prospektywne, to działania, które polegają na badaniu zdarzenia, które wystąpiło niedawno. Rozwiązanie to często stanowi dopełnienie badań klinicznych w zakresie nowych leków czy metod leczenia. Dzięki badaniom kohortowym można m.in. określić częstotliwość występowania określonych skutków ubocznych podczas przyjmowania konkretnego leku. W przypadku badań kohortowych istnieje możliwość przygotowania wszystkich elementów wchodzących w skład przedsięwzięcia, począwszy od określenia i zebrania grupy badanych osób, a na szczegółowej analizie uzyskanych efektów skończywszy.
Hierarchia schematów badawczych ze względu na możliwość udowadniania:
1. Randomizowane badania kliniczne;
2. Prospektywne badania kohortowe;
3. Retrospektywne badania kohortowe;
4. Badania kliniczno-kontrolne (case-control);
5. Opisy przypadków, badania ekologiczne i przekrojowe.
Terapia Tlenowa w leczeniu zmiany stopy cukrzycowej. Randomizowane kontrolowane badanie prospektywne. Niniejszy protokół został opracowany przez Grupę Roboczą 4 akcji COST B14
- Oxygen Therapy in the treatment of diabetic foot lesion. A randomised controlled prospective study. This protocol has been designed by the Working group 4 of the COST action B14.
Krytyczna i fundamentalna rola tlenu w fizjologii gojenia ran jest dobrze udokumentowana (14-15). Przegląd wpływu tlenu na gojenie ran jest przedstawiony przez Brakora i Sheffield (16). Niedotlenienie może nie tylko zaburzyć lub zatrzymać gojenie się ran, ale może również poważnie zaburzać funkcję zabijania bakterii prze leukocyty (17-18).
Wiele czynników wpływa na upośledzenie utlenowania stopy cukrzycowej (19-20).
Pomiary prężności tlenu w tkankach (TcPO2) (nie mylić z SpO2 0 saturacją) w niegojących się ranach cukrzycowych wykazały wartości znacznie poniżej tych, przy których można spodziewać się gojenia ran. Oddychanie 100% O2 w warunkach normalnych (1ATA) nie podniósł wystarczająco TcPO2. Wykazano, że hiperbaryczna terapia tlenowa jest w stanie: zwiększyć ciśnienie tlenu w tkankach u niektórych pacjentów z cukrzycą z przewlekłymi ranami. Uzyskano bezpośrednią odpowiedź i zaobserwowano odpowiedź z biegiem czasu. Ten wywołany przez HBO wzrost TcPO2 jest predyktorem powodzenia leczenia, nawet z początkowo niskim TcPO2 w warunkach normalnych (powietrze) i braku wzrostu przy podaży tlenu normobarycznego (21-23).
Uzasadnienie stosowania HBO w gojących się ranach cukrzycowych można podsumować jako:
✅ Rany cukrzycowe są wielodrobnoustrojowe z dużą częstością występowania organizmów beztlenowych. HBO zwiększa zdolność leukocytów do zabijania bakterii (24-26), jest zabójcza dla niektórych beztlenowych bakterii i hamuje tworzenie toksyn przez niektóre beztlenowce (27-29).
✅ HBO zwiększa elastyczność czerwonych krwinek i działa synergistycznie na przepływ krwi z pentoksyfiliną (30-32).
✅ HBO zmniejsza obrzęk tkanek (33).
✅ HBO utrzymuje wewnątrzkomórkowy trifosforan adenozyny (34).
✅ HBO utrzymuje natlenienie tkanek przy braku hemoglobiny (35).
✅ HBO stymuluje proliferację fibroblastów, zwiększa tworzenie kolagenu i jego odkładanie, sprzyja szybszemu wzrostowi naczyń włosowatych (17-18, 36-37).
✅ HBO przerywa peroksydację lipidów (ich rozpad) (38-39).
http://www.oxynet.org/02COSTinfo/Public/DFL_Protocol.pdf